Yolcu uçakları ne kadar hızlı uçabilir? ses hızını geçebilirler mi? Bugüne kadar en yüksek hıza ulaşan yolcu uçağı hangisidir?
Havacılık meraklıları için cevabı en çok merak edilen soruların başındadır bunlar. Peki siz cevaplarını biliyor musunuz?
Günümüz teknolojisi ile üretilen uçakların düz uçuşta ortalama seyir süratleri 800 ile 900 kilometre arasında değişmektedir. Yani yaklaşık 450 ila 500 knot arasındadır. ( 1 kts=1.852m)
Ancak bazı özel durumlarda uçakların hızları, ortalama hızlarının çok üzerine çıkabildiği gibi ses hızını da aşar. Uçakların yere göre hızlarını ölçümleyen Ground Speed göstergesinde ses hızının üzerinde rakamlar görülmesine rağmen, süpersonic (sesten hızlı) olarak değil subsonic olarak tasarlanan yolcu uçakları, herhangi bir yapısal sorunla karşı karşıya kalmaz. Çünkü genellikle bu hızlara çıkmasına neden olan arkadan alınan kuvvetli rüzgarlar yere göre hızı artırsa da uçak tasarım sırasında belirlenen hız limitleri içerisinde uçmaya devam etmektedir.
Uçakların doğudan batıya doğru yaptıkları uçuşların, ters yöndeki uçuşlara göre daha kısa sürmesi bu yönde uçakların normal süratlerinden daha yüksek hıza ulaşabilmelerinden kaynaklanmaktadır. Uçaklar aynı rotaları izleseler de doğu-batı yönlü uçuşlar, jet rüzgarları (jetstream) sayesinde daha kısa sürebilmektedir.
Jetstream etkisini, sivil havacılıkta ilk olarak 18 Kasım 1957'de Tokyo-Honolulu seferini yapan Pan-Am Hava Yolları'nın Boeing 377 uçağının kaptan pilotu kullandı. 25 bin feet yüksekte uçan uçak, jetstream akımı sayesinde 18 saatlik uçuş süresini 11 buçuk saate indirmeyi başardı.
Bu uçuş sonrasında birçok havayolu jetstream akımını kullanarak uçuş süreleri ve uçak hızları konusunda yeni rekorlar geliştirmeyi başardılar. Son olarak 10 Şubat 2020 tarihinde, İngilizlerin milli havayolu British Airways filosunda uçan Boeing 747-400 tipi uçak, ülke genelinde hakim olan Ciara kasırgasının da etkisiyle, normal koşullarda ortalama 6 saat 13 dakikada tamamlanan New York- Londra uçuşunu 4 saat 56 dakika gibi rekor sürede tamamlamayı başardı. Bu rekor daha önce iki şehir arasını 5 saat 13 dakikada alan Norveç hava yolları Norwegian Air uçağına aitti.
Peki, süpersonic olmayan yolcu uçakları arasında şu ana kadar en yüksek hız rekoru hangi modele ait?
Yolcu uçakları arasında en yüksek hıza ulaşan uçak modeli de, New York-Londra arasındaki rekor süreli uçuşu gerçekleştiren Boeing 747-400 tipi uçak. Bu uçak tipi, daha önce 752 knot (kts) hıza ulaşarak (saatte 1392 km/s) kırılması güç bir rekora imza atmayı başarmıştı.
Sırasıyla en yüksek hıza ulaşan uçaklar ise şöyle:
Boeing 747-200: 742 kts
Boeing 777F: 741 kts
Boeing 787-8: 740 kts
Boeing 777-300ER: 735 kts
Airbus'ın tüm modellerde Boeing'e göre bu konuda biraz daha ağır kaldığını söyleyebiliriz. Airbus'ın bugüne kadar en yüksek hıza ulaşan modeli Airbus 340-500... Ve onun da ulaşabildiği en yüksek hız 734 kts...
Airbus'ın diğer modellerindeki hız rekorları ise şöyle:
Airbus 340-300: 725 kts
Airbus 350-1000: 724 kts
Airbus 330-200: 721 kts
Airbus 380-800: 720 kts
Dar gövdeli uçak segmentindeki Kanadalı Bombardier ve Brezilyalı Embraer'in tüm modelleri arasında ise henüz 700 kts hıza ulaşabilen bir model bulunmuyor. İş jetleri arasında ise şu ana kadar kırılan hız rekoru Citation X C750 modelinin elinde bulunuyor. Saatte 730 kts hıza ulaşan bu modeli, Gulfstream G650 (737 kts), Global 6000 ( 721kts) ve Falcon 7X (715 kts) takip ediyor.
EN
AR